De kans is aannemelijk dat het aantal zakelijke conflicten als gevolg van het Coronavirus zal toenemen. Niet omdat de een de ander iets verwijt of vindt dat de ander ‘schuldig’ is, maar eerder omdat de zakelijke relatie – door de financiële gevolgen – onder druk kan komen te staan, omdat de ander niet kan ‘leveren’. Iedereen heeft begrip, maar niemand wil de financiële lasten in zijn eentje dragen. Vaak is het ook helemaal niet gewenst dat de zakelijke relatie wordt verbroken. Het zijn de omstandigheden van buitenaf die de relatie en de financiën onder druk zetten. Het is dan de afweging waard of u dan een beroep doet op overmacht met al het juridisch gedoe die dat mogelijk met zich brengt of dat u meer belang hecht aan het in stand houden van de zakelijke relatie.

Belangenafweging

In diverse contracten, algemene of specifieke voorwaarden zijn aanvullende en/of afwijkende overmacht-clausules opgenomen. Die zijn vaak bedoeld om bepaalde vormen van overmacht te verruimen of juist te beperken, afhankelijk van de uitkomsten van eerdere onderhandelingen. Uit rechtspraak blijkt dat ‘aangescherpte’ clausules soms averechts kunnen uitpakken: wellicht beperkend bedoeld en door een rechter juist verruimend uitgelegd of terzijde geschoven, of omgekeerd. Een juist beroep op overmacht beperkt veelal (vervolg)schade, aansprakelijkheden en/of boetes, maar geeft geen uitsluitsel over de toekomstige relatie, andere contractuele verplichtingen en omzetverlies of kostentoename.

De vraag is natuurlijk of het werkelijk wenselijk is om dergelijke vragen volledig juridisch te gaan uitkloven en uitvechten, terwijl u bij voorkeur de zakelijke relatie in stand wenst te houden en ook de kosten laag wil houden. Gezamenlijk rond de tafel met een procesbegeleider (zakelijke mediator) kan dan een goede optie zijn. Het doel is om er in één of enkele gesprekken er samen uit te komen.

Werkgevers stellen werknemers momenteel regelmatig de vraag: ‘Denk je dat je het Coronavirus hebt?’ of: ‘Mogen we je temperatuur meten?’ Maar dit mag allemaal niet onder de AVG. U mag zich immers niet bezighouden met de medische diagnoses van uw personeel. Betekent dit dan dat u als werkgever niets mag vragen aan (mogelijk) besmettelijk personeel? Nee, gelukkig niet. Maar u mag niet samen tot de conclusie komen dat de werknemer het Coronavirus heeft. Die diagnose is voorbehouden aan de (bedrijfs)arts. We zetten daarom nog eens op een rij welke informatieverzoeken u bij de zieke werknemer mag neerleggen.

Informatieverzoeken

Een werknemer die (vermoedelijk) ziek of besmet is, moet zich direct telefonisch melden bij zijn werkgever. U bent vervolgens verplicht om een adequaat stappenplan te volgen, waarbij een doorverwijzing naar de bedrijfsarts noodzakelijk kan zijn. Om te bepalen welke acties er nodig zijn, mag u aan de werknemer het volgende vragen:

• zijn/haar telefoonnummer en (verpleeg)adres;
• de vermoedelijke duur van de afwezigheid;
• de lopende afspraken en over te nemen werkzaamheden;
• of de werknemer onder een van de vangnetbepalingen van de Ziektewet valt, maar niet onder welke vangnetbepaling hij/zij valt. Dit houdt geen verband met het coronavirus, maar kan in andere gevallen wel relevant zijn;
• of de ziekte verband houdt met een arbeidsongeval. Dit houdt ook geen verband met het coronavirus;
• of er sprake is van een ongeval, waarbij een eventueel aansprakelijke derde betrokken is (regresmogelijkheid). Dit houdt eveneens geen verband met het coronavirus.

 

Buiten deze informatie is het dus aan de bedrijfsarts of arbodienst om informatie in te winnen. Betrek de bedrijfsarts of arbodienst dus in een vroeg stadium bij een vermoedelijk geval van Coronavirus. De bedrijfsarts of arbodienst kan vervolgens met spoed contact opnemen met de GGD, om zo te bepalen welke voorzorgsmaatregelen de werkgever binnen zijn bedrijf moet treffen.

Het kabinet heeft aangegeven dat ouders of verzorgenden die werkzaam zijn in een vitaal beroep de komende periode op hun eigen school of opvang gebruik kunnen maken van de kinderopvangmogelijkheden. Het gaat hier om de beroepsgroepen die in verband met het Coronavirus vragen om continue bezetting, zoals de zorgsector, het openbaar vervoer, de media, transport van brandstof, hulpverleningsdiensten en de overheid. Door de maatregel kunt – als u een vitaal beroep uitoefent – zich blijven inspannen om de samenleving draaiende te houden. Voldoende is dat een van beide ouders werkzaam is in een vitaal beroep.

Ook beroepen in de voedselketen

Ook beroepsgroepen in de voedselketen worden gerekend tot de vitale beroepen. Daarbij kunt u de voedselketen breed zien. Deze bestaat uit supermarkten, de aanlevering van supermarkten, de verwerkende industrie en de transporten van deze industrie. Maar ook het ophalen van producten bij boeren, het aanleveren van bijvoorbeeld veevoer en andere producten bij boeren en de toegang van arbeiders voor de oogst. Deze beroepen zijn door de overheid in verband met het Coronavirus als cruciaal aangemerkt naast beroepen in al bestaande processen, zoals de watervoorziening, gas- en elektra, defensie, betalingsverkeer etc.

Ook zijn er inmiddels enkele fiscale maatregelen getroffen. Zo kunt u bij de Belastingdienst verzoeken om bijzonder uitstel van betaling voor de inkomstenbelasting, vennootschapsbelasting, de omzetbelasting en de loonheffing, als uw bedrijf door het Coronavirus in acute liquiditeitsproblemen is gekomen. U moet dit wel schriftelijk kunnen motiveren. Ook moet u een verklaring van een derde deskundige hebben, waarin wordt verklaard dat u op dit moment werkelijk bestaande, acute betalingsproblemen heeft van tijdelijke aard. Ook moet daarin worden aangetoond dat u de betalingsproblemen vóór een bepaald tijdstip oplost en dat uw onderneming levensvatbaar is. De verklaring mag u ook binnen 4 weken na indiening van het verzoek nazenden. De derde deskundige kan o.a. een financieel adviseur of accountant zijn. U stuurt het verzoek om uitstel van betaling met motivatie en (eventueel later) de verklaring van de derde deskundige naar:

Belastingdienst

Postbus 100

6400 AC Heerlen

Zodra het verzoek bij de Belastingdienst binnen is, wordt de invordering direct stopgezet. De individuele beoordeling van het verzoek zal later plaatsvinden.

Geen verzuimboetes en verlaging invorderings- en belastingrente

De Belastingdienst zal de komende tijd ook geen verzuimboetes aan u opleggen (of zal deze in voorkomende gevallen terugdraaien) voor het niet (tijdig) betalen van omzetbelasting of loonheffing. De invorderingsrente die berekend wordt gedurende de looptijd van het uitstel, wordt vanaf 23 maart 2020 tijdelijk verlaagd van 4% naar 0,01%. Vergeet niet om een melding betalingsonmacht te doen bij het niet kunnen betalen van omzetbelasting en loonheffing. Dit voorkomt bestuurdersaansprakelijkheid. Ook kan het zinvol zijn om te beoordelen of u afnemers heeft die door het Coronavirus hun schulden niet meer kunnen betalen. Dan kunt u onder voorwaarden de btw op deze oninbare vorderingen terugvragen.

Bovendien wordt de belastingrente ook tijdelijk verlaagd naar 0,01% voor alle belastingen waarvoor belastingrente (8% voor de vennootschapsbelasting en 4% voor de overige belastingen) is verschuldigd. De tijdelijke verlaging gaat in op 1 juni 2020, behalve voor de inkomstenbelasting. Hiervoor gaat de verlaging in op 1 juli 2020.

Voorlopige aanslagen

Betaalt u nu op een voorlopige aanslag inkomstenbelasting of vennootschapsbelasting en verwacht u een lagere winst door het Coronavirus? Laat dan uw voorlopige aanslag aanpassen. Dat kunt u uitbesteden aan uw adviseur. Wilt u de aanpassing zelf doen, dan doet u dit voor de inkomstenbelasting via Mijn Belastingdienst en voor de vennootschapsbelasting via Mijn Belastingdienst Zakelijk. In het laatste geval heeft u eHekenning nodig.

Mogelijke stopzetting lokale aanslagen

Het kabinet is in gesprek met de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) over de mogelijkheid om lokale aanslagen aan ondernemers stop te zetten en al opgelegde aanslagen aan bedrijven in te trekken. Het gaat hierbij met name om de toeristenbelasting. Zodra hierover meer bekend is, komen we hier bij u op terug.

U kunt als ondernemer ook gebruikmaken van de Garantie Ondernemersfinancieringsregeling (GO-regeling) als u problemen ondervindt bij het verkrijgen van bankleningen en bankgaranties. De GO-regeling biedt 50% garantie op bankleningen en bankgaranties. Het maximum per onderneming wordt tijdelijk verruimd naar 150 miljoen.

Wilt u van de GO-regeling gebruikmaken, dan moet u zich hiervoor melden bij hun kredietverstrekker.